Höfundur: Elísabet Thoroddsen
Listamannatvíeykið Gilbert og George stunduðu nám í skúlptúrdeild í listaháskólanum St. Martins í London og hafa í meira en hálfa öld búið og starfað saman sem eitt skapandi afl. Um þessar mundir er verið að undirbúa opnun á sýningu þeirra, Gilbert & George: The Great Exhibiton í Hafnarhúsi Listasafns Reykjavíkur. Sýningin verður opnuð fimmtudaginn 6. ágúst og vonir standa til að fá þá Gilbert og George til landsins fyrir sýninguna, það er að segja ef kófið og ferðatakmarkanir koma ekki í veg fyrir það.
Gilbert og George hafa verið iðnir við að veita viðtöl í gegnum tíðina en það kemur sér vel þegar það fellur skyndilega í minn hlut, sem hvorki hef formlegan listfræðibakgrunn né sérstaka þekkingu á verkum þeirra, að skrifa um þá. Það er til ógrynni af efni um þá á internetinu, umfjallanir, viðtöl bæði rituð og kvikmynduð, myndir og alls konar umfjallanir sem hægt er að sökkva sér í – og ég sökk. Fljótlega var ég komin á bólakaf í viðtöl við þessa sérkennilegu og sjarmerandi menn sem láta aldrei sjá sig öðruvísi en vel til hafðir, í jakkafötum og með bindi. Þeir eru uppfullir af húmor og klára setningar hvors annars líkt og þeir væru í raun einn og sami maðurinn.
Gilbert og George eru þekktir fyrir að hafa haft mótandi áhrif á gjörningalist en nýútskrifaðir úr listaháskólanum, blankir og verkefnalausir tóku þeir upp á því að ganga um stræti Spitalfields í London og litu á sjálfa sig sem listaverkið, þeir voru hinn lifandi skúlptúr og gengu dag og nótt um borgina sem þeir gerðu að sínu eigin stúdíói.
Snemma á ferlinum þróuðu þeir rúðunetsformið sem má sjá í mörgum af þeirra þekktustu verkum en þau gætu minnt á popplist. Í viðtali þar sem þeir eru spurðir út í þetta segjast þeir ekki fagna neysluhyggju eins og popplistin gerir heldur fagna þeir húmanisma. Samkvæmt þeim hefur popplistin ekki sömu burði og þeir til þess að fá almenning til að taka þátt.
Við viljum helst vera hliðhollir þeim sem er mismunað eða því sem ekki er elskað. Okkur líkar vel við tyggjóklessurnar og æluna á götunni – ekki frægu kvikmyndastjörnurnar. Allt það sem fólki þykir ógeðslegt líkar okkur við. – Gilbert & George
Í list sinni ögra þeir Gilbert og George borgaralegum hugmyndum og varpa ljósi á hvernig það er að standa utan samfélagsins. Þannig hafa þeir stuðlað að breyttum viðhorfum til samkynhneigðra og annarra minnihlutahópa. Erótík, trú og stjórnmál eru ríkjandi þemu í verkum þeirra líkt og ofbeldi, fátækt og dauði en þrátt fyrir þungan tón og ádeilu er ávallt hægt að finna í þeim gáskafullan undirtón.
Eftir að hafa baðað mig upp úr ögrandi verkum þeirra Gilberts og George, skoðað heimili þeirra í gegnum tölvuskjáinn, hlustað á þá tala um verkin sín og horft á þá syngja og dansa get ég ekki annað en hlakkað til að sjá sýninguna þeirra í Hafnarhúsinu í ágúst. Þangað til mæli ég með að fólk fari á internetið og slái inn Bend it Gilbert & George í leitarvélina (eða smelli á linkinn) og dansi með.
Sýningin Gilbert & George: The Great Exhibition í Hafnarhúsinu er sérstaklega unnin fyrir Listasafn Reykjavíkur í samstarfi við Luma-safnið í Arles í Frakklandi og Moderna Museet í Stokkhólmi í Svíþjóð. Sýningunni stýra heimskunnir sýningarstjórar; þeir Daniel Birnbaum, safnstjóri Moderna Museet, og Hans Ulrich Obrist, listrænn stjórnandi Serpentine Galleries í London.